Merlot je tipično francuska sorta, odakle potiče njeno ime (“merle”), što na francuskom znači “mladi kos”, u vezi je sa tamnom plavom bojom grožđa, odnosno afinitetu ove ptice prema njegovim bobicama. Jedna je od najpopularnijih i najrasprostranjenijih sorti vinove loze u svijetu.
Kao sorta za proizvodnju kvalitetnih vina dobija na reputaciji 1784. godine. Trenutno je najzastupljenija u Bordoškim vinima. 62% svih vinograda u Bordou ima posađene loze merloa.
On je dominantra sorta na desnoj obali Bordoa i sa sortom Cabernet Sauvignon, koji raste na “Lijevoj Obali” čini idealnu kupažu. U hladnijim mezoklimatima ima herbalne arome, dok ga u toplijim krajevima karakterišu arome zrelog voća.
Sadržaj:
- Merlot porijeklo i istorijat
- Geografska rasprostranjenost
- Tipovi i karakteristike merlota
- Temperatura služenja i preporučena hrana uz Merlot
Merlot – Porijeklo i istorijat
Počeo je da se koristi kao sorta za proizvodnju kvalitetnih vina 1784. godine. Njegova šira upotreba kreće od kraja 18.-og vijeka kroz Evropu, ali i kroz ostale kontinente. Istraživanja su pokazala da je nastao spontanim ukrštanjem sorti Caberne Frana (otac) i Magdeleine Noire, sorte iz oblasti Šarente.
Genetski je povezan sa Kaberne Sovinjonom i jedan je od pet bordoških sorti grožđa.
Najveću sličnost zapravo ima sa sortom Karmenjere, o čemu govori podatak da su milioni litara vina proizvedenih u Čileu od grožđa te sorte na svjetskom tržištu završili deklarisani kao Merlot.
Geografska rasprostranjenost
Dvije trećine vinograda, oko 115 000 hektara nalazi se u Francuskoj. U Italiji je peta najzastupljenija sorta, a još se koristi i u: Južnim dijelovima Australije, Alžiru, dijelovima SAD-a, posebno Kaliforniji, Argentini, Čileu, u Izrelu, Turskoj, Kini, na Balkanu…
Vina proizvedena od grožđa sa pjeskovitih terena su lagana i lepršava, dok se grožđe merloa sa terena bogatih krečnjakom odlikuje većim aromatskim potencijalom.
Sortna vina merloa u Italiji su većinom laganija, sa herbalnim tonovima. U Toskani se ova sorta često kupažira sa sanđovezeom, da bi se omekšala i zaokružila finalna vina, po ugledu na ona iz Bordoa. Ta finalna vina nose naziv “supertoskanci”.
U zemljama jugoistočne Evrope proizvode se sortna, samostalna puna i ekstarktivna vina.
Dolazak merloa u Vašington pokazala je kako ova sorta pokazuje otpornost i prema niskim temperaturama, zahvaljujući čemu se njegova proizvodnja u toj državi i dalje odvija.
Tipovi i karakteristike
Ovo je za uzgoj jedna od najzahvalnijih vinskih sorti koja sazrijeva dvije nedelje ranije od kaberne sovinjona. Traži dobro provjetrene terene zbog tanke pokožice osjetljive na spoljne uticaje.
Može se pronaći na lakim, pjeskovitim zemljištima kao i na dubokim smonicama, pjeskovitoj gajnjači i krečnjačkim terenima. U zavisnosti od zemljišta na kojima se uzgaja, kao i podloge i klona, prinosi mogu biti obilniji, posebno u toplijim podnebljima sa raspoloživom vodom za navodnjavanje.
Najbolja vina dolaze iz starih zasada, gdje je potencijal grožđa merlot najveći, za razliku od prinosa koji su minimalni. Dobro uspijeva na kamenitoj podlozi, posebno dobro na glini.
Loza ima tamnozelene, debele listove, grubu gornju površinu, dok je donja krznasta. Lako je prepoznatljiva zbog velikih bobica i opuštenih grozdova. Umjerenog je prinosa, snažna i brzo raste. Bobicu karakteriše tanka pokožica i osjetljivost na vanjske uticaje, dok joj veličina zavisi od klona merloa.
Grozdovi su svjetlije plave boje od kabernea i sa više šećera, a manje tanina, veliki, često neravnomjerno sazrelih bobica.
Vino merlot je crveno, meko i zaokruženo, srednje punog tijela, sa izraženim kiselinama. U bukeu su često prisutni biljni tonovi, većinom je voćan i prvenstveno se osjećaju arome šljiva i bobica. Postoje tri prepoznatljiva stila vina koja se proizvode od ove sorte grođža:
– lagana, voćna vina, sa vrlo malo tanina;
– voćna vina sa ozbiljnijom taninskom strukturom;
– puna i zahtjevna teška, ekstraktivna vina.
U zrelijim vinima, onima koja su provela duže vremena u drvenim sudovima, dominiraju note kafe, duvana, karamele i čokolade. Inače se za vina merlot vežu arome kupina, borovnica, šljiva itd.
Krajem devedesetih godina na tržištu se pojavljuje i bijeli merlo kojeg su miješali sa bijelim mutantnom ove sorte. U njegovoj proizvodnji grožđe se, nakon muljanja, presuje i samo grožđani sok odlazi na fermentaciju.
Bijeli merlo se, kao kategorija vina, ne treba dovoditi u vezu sa sortom Merlot Blanc, nastalu ukrštanjem merloa i fol blanša.
Od merloa se pravi jedno od najskupljih vina svijeta “Chateu Petrus” iz bordoške oblasti Pomerol , koje sadrži još oko 5% Caberne Franca. Drugi najskuplji Merlo je italijanski “Masseto”.
Temperatura služenja
Crno vino Merlot služi se na temperaturama od otprilike 15°-22°C. Bijela vina se, kao i od ostalih sorti, služe na nižim temperaturama.
Preporučena hrana uz koju se poslužuje
Zahvaljujući svom punom tijelu, odlično se slaže sa raznim vrstama hrane, kao što su: plavi sirevi, govedina, piletina, posebno sa roštilja ili pečena, razne paste sa sosevima na bazi paradajza, gljive, prasetina, jagnjetina, ćuretina i teletina.
Uz meso sa roštilja idu jači, ekstraktivniji i puniji merloi, a merloi sa više kiselina koji dolaze iz hladnijih klimata se uklapaju sa različitim ukusima. Jako začinjena hrana može da poveća, prividno, utisak alkoholnosti u vinu. Isto tako, za uparivanje se ne preporučuju jaki plavi sirevi zbog toga što njihova aroma prekriva voćnost merloa.
